De “derde persoon” loslaten
Door relatietherapeut & psycholoog Anoek Gerlings
Makkelijker gezegd dan gedaan, de ander loslaten. Zolang je de andere persoon blijft zien (of op een andere manier contact mee hebt), bouw je moeilijk vertrouwen op. En vertrouwen is juist wat er hard nodig is, na ontrouw.
Het voelt zo goed
De relatie met de ander beëindigen kan onmogelijk lijken. Deze blog gaat je helpen om de ander los te laten. Een affaire kan heel intens aanvoelen omdat er stofjes in je lichaam (dopamine, serotonine en noradrenaline) vrijkomen. Deze kleuren de manier waarop je de affaire ervaart. Door de spanning (het is geheim), de beperkte tijd samen, het elkaar niet helemaal ‘hebben’, worden deze neurotransmitters aangemaakt en voelt een affaire heel bijzonder. Ook kan er verliefdheid zijn en dat heeft ook effect op je lichaam en geest. In feite ben je beneveld.
Er gaan gedachten door je heen als:
“Dit is heel bijzonder wat ik voel.”
“Hoe ik nu verlang naar deze persoon, dat verlangen voel ik al lang niet meer richting m’n partner.”
“We zijn soulmates, tweelingzielen.”
“Ik kan hem of haar niet missen.”
“Ik weet niet of ik weer gelukkig kan worden?”
Bedenk in dat geval: dit zijn ‘maar’ gedachten en alles kan weer veranderen.
Om wie gaat het nou eigenlijk?
Vraag je eens af of het nu om de ander gaat (zou diegene een fijne en geschikte partner zijn in het normale leven?) of omdat het gaat over het goede gevoel dat hij of zij je geeft, over jezelf: het gevoel dat je leeft, gezien wordt, bijzonder bent, ertoe doet. Bij hem of haar ben je los van alle verantwoordelijkheden en dagelijkse beslommeringen en voel je je misschien vrijer. Wellicht ben je heel anders, ontdek je nieuwe kanten van jezelf, ben je sensueler, romantischer, gevoeliger, grappiger.
Je zelfbeeld krijgt een upgrade. Dus als je stopt met de ander, dan raak je die net ontdekte leuke kant van jezelf – en dat heerlijke gevoel – kwijt. In plaats daarvan komt wellicht rouw en wanhoop.
Verslaafd aan de affaire
Daarom kan loslaten zo moeilijk zijn: Een affaire werkt letterlijk verslavend op emotioneel, fysiek, en geestelijk niveau. Er zijn een paar delen in de hersenen die hierbij betrokken zijn:
Het beloningscentrum: wanneer dit geprikkeld wordt, zorgt dit ervoor dat bepaalde gedragingen een lekker gevoel geven, vooral gedragingen die te maken hebben met je voortbestaan, zoals eten en seks. Hierbij komt het stofje dopamine vrij dat een fijn gevoel geeft en verslavend werkt.
Het geheugen: Het positieve gevoel (die je bij de handelingen met de ander hebt), wordt in het geheugen opgeslagen. Het worden krachtige herinneringen die een sterk verlangen oproepen. Dit maakt dat ‘terugval’ op de loer ligt.
De neocortex: Hier zetelt het verstand. Dit deel heeft de taak om verstandig te handelen en geen schadelijke dingen te doen. Dit deel raakt bij sterke emoties en stress als het ware verlamd; het functioneert minder goed. Hierdoor neem je risico’s en doe je dingen die niet verstandig zijn.
Loslaten betekent afkicken
Wanneer je het contact met de ander hebt beëindigd, voelt dat als afkicken. Het is een strijd tussen je verstand en je verslaving. Aan de ene kant denk je: “Nog één keer maakt niet uit, volgende keer verbreek ik het contact echt”. Tegenover: “Het is echt belangrijk dat ik haar/hem niet meer zie”.
Je kunt pas echt beoordelen of je met een ander verder wilt, als je afgekickt bent, als de verliefdheid voorbij is. Als je afstand neemt van de andere persoon, ga je afkicken. Als je nuchter bent geworden, zul je met steeds meer afstand naar de affaire gaan kijken, naar de andere persoon én naar jezelf. De mist trekt op, je geest wordt weer helder, en het wordt stukje bij beetje makkelijker om los te laten.
Een helpende gedachte
Het is mogelijk is dat een minnaar of minnares de ware is, maar onderzoek toont iets anders aan. Het blijkt dat de relatie met degene met wie je vreemd bent gegaan over het algemeen niet lang stand houdt. De andere persoon vraagt zich al snel af, of hij of zij jou wel kan vertrouwen; jullie zijn namelijk gestart met ontrouw. En na een breuk met je huidige partner verandert je situatie enorm. Ook zal je stemming wellicht een stuk minder romantisch zijn als je een scheiding meemaakt.
Emoties toelaten, niet wegduwen
Je kampt waarschijnlijk met allerlei emoties. Je verliest iemand waaraan je gehecht bent geraakt, of gevoelens voor hebt. Je voelt je misschien schuldig of schaamt je tegenover je partner. Misschien ben je bang om je partner te verliezen. Het is het belangrijk om aandacht te besteden aan deze emoties. Door deze gevoelens toe te laten en ze te delen met een vriend of vriendin, kom je makkelijker door deze fase heen.
Na het afkicken
Je kunt nu gaan ontdekken wat de affaire je leert over jezelf en je relatie. Door de aandacht te verleggen naar jezelf en jullie relatie, laat je de ander nog meer los.
Geef voor jezelf antwoord op vragen zoals:
- Wat maakte dat ik hieraan begon?
- Waar ben ik naar op zoek?
- Wie was ik bij de ander?
- Welk gevoel zocht ik?
- Welk deel van mijzelf kwam meer tevoorschijn?
Ook goed om voor jezelf te onderzoeken:
- Wat zijn mijn verwachtingen van onze relatie?
- Zijn deze realistisch?
- Wat is echt onmisbaar voor mij in mijn relatie?
Het loslaten voorbereiden
- Maak een lijst met voordelen die het stoppen van de affaire je oplevert
- Neem een bewust besluit, een voornemen is niet genoeg
- Prik een datum
- Maak afspraken met jezelf (wat doe je niet meer, wat juist wel)
- Bedenk wat je doet als het verlangen de kop op steekt, welke afleiding je dan zoekt (douchen, hardlopen, etc.)
- Bedenk welke situaties voor ‘terugval’ zorgen (zoals alcohol drinken, naar de plek gaan waar jullie elkaar ontmoetten)
Wat niet helpt (dus niet doen!)
- Jezelf verbieden om aan de ander te denken
- Gevoelens onderdrukken of opkroppen
- Puur op wilskracht volhouden
- Jezelf straffen, jezelf veroordelen
- In zelfmedelijden blijven zitten
- Toegeven aan depressieve gevoelens
Wat wél helpt (dus zeker doen!)
- Wat er niet goed zit in je relatie aanpakken
- Confronteer jezelf met de realiteit, met jezelf, met hoe je bezig bent. Vraag je af: Wat voor persoon wil ik zijn? Wat moet ik doen om mezelf te respecteren?
- Herken de stem van verslaving in je hoofd en luister naar je verstand